Wat zo speciaal is aan epilepsie, is dat de ziekte zich maar af en toe zijn laat zien. Het overgrote deel van de tijd is de patiënt ‘gezond’. Zo drijft epilepsie het primum non nocere principe tot op de spits: de perfecte behandeling onderdrukt alle aanvallen, maar laat de patiënt tussen de aanvallen door ongemoeid.
Epilepsie is een aandoening waarbij de hond stuiptrekkingen en toevallen kan krijgen welke herhaaldelijk voorkomen. Wanneer je hond een abnormale elektrische activiteit in de hersenen heeft, veranderen de neuronen en veroorzaken ze plaatselijke of algemene spasmen. Dit gebeurt echter ongeacht wat je hond aan het doen is. Deze aanvallen kunnen zelfs voorkomen wanneer je hond slaapt, ligt of rust.
Symptomen?
Het moeilijke aan epilepsie is dat het er een grote variatie aan duur en ernst van de aanvallen is. Clusters zijn opeenvolgende aanvallen op een korte tijd. We spreken van een cluster als er minimum 2 aanvallen voorkomen in 24u. De klassieke epileptische aanval verloopt in drie fasen die goed te onderkennen zijn.
Inleidende fase
Deze periode kan enkele seconden duren maar ook uren of zelfs dagen. De verschijnselen zijn afwijkend gedrag. Soms rustig, soms juist onrustig. Vaak gaan ze wat meer aandacht zoeken bij de baasjes. De honden kunnen verder soms een wat dwaze blik in hun ogen hebben en gedesoriënteerd zijn. Deze fase wordt ook nog wel eens gemist doordat de meeste epileptische aanvallen optreden wanneer de hond in rust is. De eigenaar die al meerdere aanvallen onderkent deze fase vaak wel waardoor deze een aanval al kan zien aankomen.
Aanval
Dit is de fase van de echte aanval:
- Omvallen en bewustzijnsverlies
- Hevige krampen over het hele lichaam
- Krampachtige bewegingen met de poten (fietsbeweging)
- Klapperen met de kaken, schuimbekken
- Verlies van urine en ontlasting
- Soms even stoppen van de ademhaling
Deze fase van de aanval kan enkele minuten duren en er zeer alarmerend uitzien. Duurt deze fase langer dan 10 minuten, dan spreken we van status epilepticus en dient u altijd een dierenarts te bellen!
Eindfase
Deze fase gaat in wanneer de krampen ophouden en de hond langzaam weer bijkomt. De meeste honden zijn na een aanval behoorlijk de kluts kwijt. Bewegingen zijn ongecoordineerd en vaak zijn honden hongerig en dorstig. Deze fase kan enkele seconden tot wel dagen aanhouden.
Oorzaken?
We onderscheiden twee soorten epilepsie. De eerste soort is primaire epilepsie, ook wel genetische epilepsie genoemd. Deze soort heeft vaak een erfelijke oorzaak en ontstaat wanneer de hond tussen de zes maanden en vijf jaar oud is.
Primaire epilepsie
Dit is de echte epilepsie zoals we die ook bij mensen kennen. Bij primaire epilepsie vinden de aanvallen plaats zonder aanwijsbare oorzaak elders in het lichaam. We spreken dan ook wel van primaire epilepsie indien we door middel van onderzoeken geen aanwijsbare oorzaken gevonden hebben. Meestal zijn deze erfelijk bevonden. In de meeste gevallen zien we eerste aanvallen op een leeftijd van 1-6 jaar ontstaan. We zien echter ook vaak dat de eerste aanvallen door de eigenaar gemist worden en dat op oudere leeftijd de eerste aanvallen lijken te ontstaan.
Secundaire epilepsie
We spreken van secundaire epilepsie wanneer de epileptische aanvallen veroorzaakt worden door aanwijsbare andere aandoeningen in het lichaam. Hierbij valt te denken aan ernstige lever- en nieraandoeningen, te laag suikergehalte in het bloed, hersenaandoeningen (infecties en tumoren) maar ook vergiftigingen. De meest voorkomende oorzaken zijn hersentumoren en aangeboren levershunt. Bij levershunt zijn de bloedvaten in de lever zijn niet goed aangelegd, hierdoor blijven gifstoffen zoals ammoniak achter. Deze achtergebleven ammoniak kan voor eleptische aanvallen en agressie zorgen bij de hond. Er zijn ook gevallen bekend waarbij epilepsie wordt veroorzaakt door veranderingen in de bloedsamenstelling, verhoogde natrium- of kaliumelektrolyten in het lichaam. Dit alles zorgt voor een grotere neuronale activiteit.In principe kunnen dieren van alle leeftijden last van secundaire epilepsie krijgen, maar vooral bij honden onder de zes maanden of bij oudere honden.
Wat doen tijdens een aanval?
- Probeer rustig te blijven. Afwachten en observeren is het juiste advies.
- Schuif eventueel meubels aan de kant zodat het dier zich niet kan verwonden.
- Noteer de duur van de aanval en de verschijnselen. (Eventueel filmen om te tonen aan dierenarts)
- Probeer uw hond niet te aaien of vast te houden! (geeft meer prikkels)
- Probeer zeker geen tabletten in te geven!
- Duurt de eigenlijke aanval langer dan 10 minuten, dan belt u uw dierenarts.
- Is het de eerste aanval van de hond, dan kunt u het beste de volgende dag een afspraak met uw dierenarts maken om de hond te laten onderzoeken.
- Na de aanval de hond rustig benaderen en rekening houden met verwardheid en desoriëntatie.
Behandeling?
De behandeling kan verschillen per individu. Het is belangrijk om de juiste ernst van de epilepsie te onderzoeken. De duur en hoeveelheid van de aanvallen is belangrijk. Bespreek dit zeker met de dierenarts om een correcte behandeling op te starten. Bij een lage frequentie en duur is een behandeling vaak ook niet nodig.
Er zijn medicijnen tegen primaire epilepsie beschikbaar, maar deze kunnen zeer belastend zijn voor verschillende organen van je hond. Mocht je hond bijvoorbeeld maar één keer per jaar een aanval krijgen, dan is het beter je hond de aandoening te laten doorstaan zonder medicatie.
Het is belangrijk het onderscheid te maken tussen primaire en secundaire epilepsie, omdat de verschillende vormen om een andere behandeling vragen. Bij de secundaire vorm worden niet de epileptische aanvallen aangepakt, maar de onderliggende ziekte.
Gevoelige hondenrassen?
- Labrador Retriever
- Golden Retriever
- Duitse Herder
- Tervuerense Herder
- Border Collie
- Bouvier.
Voor meer informatie neem contact op met uw dierenarts of neem een kijkje op Epilepsie bij de hond en de kat | U Gent